ΠΩΣ ΘΑ ΒΓΟΥΜΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ
«Να προσαρμόσουμε το νέο δανειακό πρόγραμμα στα ελληνικά δεδομένα»
Γράφει η ΕΛΕΝΑ ΠΑΝΑΡΙΤΗ
Βουλευτής Επικρατείας του ΠΑΣΟΚ
ΒΡΙΣΚΟΜΑΣΤΕ εδώ και δύο χρόνια σε μια πρωτόγνωρη οικονομική κρίση, συνοδευμένη και από μια αντίστοιχη πολιτική και κοινωνική, όπου παγιωμένες αξίες και θεσμοί αμφισβητούνται έντονα από τους πολίτες. Νιώθουν ανασφαλείς, εμφανίζονται επιφυλακτικοί σε ιδέες και θεσμούς και ζητούν αποτελεσματικές λύσεις. Ερχόμενη στην ελληνική πολιτική σκηνή πριν από 2 χρόνια και μεταφέροντας την 20ετή εμπειρία μου, διέγνωσα δομικά προβλήματα στην οικονομία, στο κράτος, στο δύσκαμπτο πολιτικό σύστημα, που δυσκολεύεται να προσαρμοστεί στην οικονομική κρίση.
Τι τελικά συνέβη στην Ελλάδα; Ενώ έχει έναν πολιτισμό 4.000 ετών, έχει μια πολύ νέα δομή οργάνωσης και διοίκησης, αντιγράφοντας κομμάτια γαλλικού και γερμανικού δικαίου, που δεν σμιλεύτηκαν στη βάση. Αυτό κατέληξε σε ένα «σπασμένο» σύστημα που το διοικούν όσοι έχουν πρόσβαση σε μια ελληνική πολιτική, που στηριζόταν σε ένα πελατειακό σύστημα ανταλλαγών.
Η εξουσία μετεξελίχθηκε από διαχείριση των πραγματικών αναγκών του πολίτη σε διαδικασία «διατήρησης» της εξουσίας, δημιουργώντας ένα σχίσμα μεταξύ «κοινωνίας – αρχής».
Το αποτέλεσμα ήταν να γίνει μια στρεβλή διάγνωση της κρίσης. Ερμηνεύθηκε ως κρίση ρευστότητας οδηγώντας σε λύσεις λιτότητας με μόνο βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα. Γι’ αυτό ήταν ελλιπής η επικοινωνία του προβλήματος στους πολίτες και η «λύση» περιείχε παλινδρομήσεις και όχι ριζικές αναδιαρθρώσεις. Αυτό δεν βοήθησε στη συσπείρωση του λαού, γιατί δεν οικοδομήθηκε έτσι η αμοιβαία εμπιστοσύνη. Η σαθρή δομή του κρατικού μηχανισμού συνέχισε να διατηρείται, ανίκανη να αποδώσει περισσότερο. Μόνο μεταρρυθμίσεις με ορατά βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα αποτελέσματα οικοδομούν την εμπιστοσύνη και τη συσπείρωση της κοινωνίας. Δόθηκε η εντύπωση ότι η διάγνωση έγινε από τους εταίρους και όχι από εμάς, ή ότι το δικό μας οικονομικό επιτελείο δεν είχε γνώση των ιδιαίτερων δομικών συνθηκών της Ελλάδας! Κατά το διάστημα Οκτώβρης 2009 – Μάης 2010, ενώ ο πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου εξηγούσε και επέμενε ότι τα προβλήματα της χώρας είναι δομικά, τα
| Έχω διαγνώσει δομικά προβλήματα στην οικονομία, στο κράτος, στο δύσκαμπτο πολιτικό σύστημα που δυσκολεύεται να προσαρμοστεί στην κρίση |
μέτρα αντιμετώπισης από το τότε οικονομικό επιτελείο δεν τον ακολουθούσαν. Έδιναν «μισή απάντηση», δίνοντας την εντύπωση μη συνολικής στρατηγικής και συγκρότησης! Η ταχύτητα της κρίσης προηγείτο των πολιτικών αντιδράσεων. Αποφασίζονταν μέτρα που δεν αντιμετώπιζαν την ουσία, παρά μόνον ορισμένους δημοσιοοικονομικούς στόχους.
Επίσης, η τρόικα δεν αξιολόγησε καθόλου τις ελληνικές δομικές ιδιαιτερότητες! Το οικονομικό επιτελείο έδειχνε πως… δεν προλάβαινε να κάνει τέτοια συζήτηση… Επισημαίνω ότι εξωτερική βοήθεια δεν είναι επιτυχής όταν δεν βασίζεται τουλάχιστον σε 5ετές ή 1 θετές οικονομικό πρόγραμμα της κυβέρνησης. Το ελληνικό αρχικό πρόγραμμα θα έπρεπε να καθοδηγήσει την τρόικα λαμβάνοντας υπόψη την ελληνική ιδιαιτερότητα και όχι το αντίθετο.
Σημειώνω, εδώ. το μέγεθος των άτυπων οικονομικών δραστηριοτήτων οι οποίες δεν εισέρχονται στα επίσημα μεγέθη της ελληνικής οικονομίας, κάτι που, αν συνέβαινε, θα αύξανε πολύ τις δυνατότητες ανάκαμψης. Δυστυχώς όμως δεν δόθηκε έμφαση στις θεσμικές μεταρρυθμίσεις που θα ενέτασσαν αυτές τις άτυπες δραστηριότητες, αυξάνοντας τις πιθανότητες της επιτυχημένης εφαρμογής του αρχικού Μνημονίου.
Από μια πρόσφατη μελέτη μου προκύπτει ότι η άτυπη δραστηριότητα στην εργασία και αγορά ακινήτων είναι πάνω από 50%. Η δημιουργία τεχνικής ομάδας παρακολούθησης της πορείας αυτών των μεταρρυθμίσεων, μετρώντας την απόδοση, παρεμβαίνοντας όταν
υπάρχουν καθυστερήσει ή εκτροπές, ήταν και είναι απαραίτητη. Η κρίση, ωστόσο, έχει συντελέσει σε μια σταδιακή αλλαγή στον τρόπο σκέψης των πολιτών, οι οποίοι περιμένουν απαντήσεις όσον αφορά τις υπηρεσίες του κράτους και απαιτούν πολιτικούς με ουσιαστική δράση με ορατά αποτελέσματα.
Τώρα χρειάζεται να κάνουμε ένα μεγάλο βήμα μπροστά για να ανακτήσουμε το προβάδισμά μας στον σχεδίασμά μεταρρυθμίσεων που θα ανατρέψουν ριζικά την ύφεση. Όμως έχουμε ελάχιστο χρόνο! Πρέπει η ελληνική πλευρά να θέσει συγκεκριμένα ζητήματα, προσαρμόζοντας το νέο δανειακό πρόγραμμα στα ελληνικά δεδομένα. Το αντίθετο θα φέρει ιδιαίτερη δυσκολία στην επίτευξη των στόχων. Η σημερινή κρίση απαιτεί την προσεκτική κατανόηση του μεγέθους της, του περιεχομένου της, αλλά και των πιθανών λύσεων που θα προσδώσουν στη χώρα κύρος και αξιοπιστία, προς όφελος των Ελλήνων πολιτών και του ασφαλούς μέλλοντος των παιδιών μας.
| Μόνο μεταρρυθμίσεις με ορατά βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα αποτελέσματα οικοδομούν την εμπιστοσύνη και τη συσπείρωση της κοινωνίας! |
